ยุคทองแห่งงานศิลป์

เครื่องกระเบื้องเคลือบลายครามโบราณถือเป็นเครื่องสะท้อนประวัติศาสตร์อันรุ่มรวยทางวัฒนธรรมของชาวจีนซึ่งถือเป็นศิลปวัตถุที่ผ่านกระบวนการรังสรรค์อันน่าทึ่ง ด้วยคุณสมบัติของกระเบื้องที่มีความงดงามแตกต่างจากเนื้อกระเบื้องประเภทอื่น ทั้งยังมีความทนทานสูง รวมไปถึงมีการเขียนลวดลายศิลปะอันมีมโนรมณ์อย่างโดดเด่น สำหรับชาวจีนแล้วการสะสมเครื่องลายครามบ่งบอกได้ถึงความสำเร็จที่สั่งสมมาทั้งชีวิต หากจะกล่าวถึงเครื่องลายคราม แน่นอนว่ามีทั้งนักสะสม ผู้ที่สนใจในประวัติศาสตร์ พ่อค้า หรือแม้กระทั่งใครหลายๆ คนที่มีความหลงใหลอยู่ค่อนข้างมาก แต่น้อยคนที่จะรู้ถึงความหมายที่ศิลปินต้องการสื่อสารจากปลายพู่กัน

ในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 17 – 18 นักสะสมจากทั่วโลกต่างยอมรับและยกย่องว่าเครื่องลายครามในยุคนี้มีความวิจิตรงดงามมากที่สุด ขนานนามได้ว่าเป็นยุคทองที่เฟื่องฟูทางด้านศิลปะ และมีการพัฒนาเครื่องกระเบื้องเคลือบจากรอยต่อระหว่างราชวงศ์หมิงสู่ราชวงศ์ชิงที่ได้รับอิทธิพลจากชาติตะวันตกเข้ามามากขึ้น เห็นได้จากเครื่องกระเบื้องเคลือบที่ถูกออกแบบมาอยากปราณีตในรูปแบบต่างๆ เช่น จาน ชาม แจกัน และโอ่ง ฯลฯ และลวดลายบนเครื่องกระเบื้องที่แตกต่างจากยุคก่อนหน้า ซึ่งในงานประมูลครั้งนี้มีหนึ่งในเครื่องลายครามที่สวยงามที่สุดในศตวรรษที่ 18 มาให้บรรดานักสะสมทั้งหลายได้ชื่นชม 

โอ่งบัวลายครามขนาดใหญ่ใบนี้  ศิลปินได้บรรจงเขียนลายเส้นตามจินตนาการจากปลายพู่กันจรดบนพื้นกระเบื้องแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิต ทิวทัศน์ และสถาปัตยกรรม ซึ่งแลดูเหมือนเป็นลายที่แสนสามัญ หากแต่พิจารณาอย่างถ่องแท้จะพบถึงความเรียบง่ายของวิถีชีวิตดั้งเดิม ที่มีเรื่องราวอันประกอบด้วยชาวบ้านกำลังหาปลา ทำนา ท่ามกลางภูเขาและแม่น้ำ ซึ่งบรรยายได้ถึงความมีชีวิตอันน่ารื่นรมย์ของชาวจีนได้เป็นอย่างดี ความงามของลายเส้นปลายพู่กันที่ศิลปินแต่งแต้มขึ้นบ่งบอกถึงความจงใจจรดพู่กันปลายใหญ่แล้วจึงบรรจงกรีดเส้นลายที่ค่อยๆ ไล่ระดับลงมาอย่างมั่นคง ลายเส้นจึงมีความคมชัดและแข็งแรง เมื่อตริตรองจากรายละเอียดของฝีแปรง รวมไปถึงลักษณะของรูปทรง การขึ้นแป้นหมุน และขอบทรงโค้งมนที่มีเอกลักษณ์พิเศษ โอ่งบัวลายครามใบนี้เป็นรูปแบบนิยมที่ผลิตขึ้นในช่วงศตวรรษที่ 18 

อีกนัยยะสำคัญหนึ่งของการสร้างชิ้นงานขนาดใหญ่พิเศษ โอ่งบัวลายครามนี้อาจมีขนาดเทียบเท่ากับ “พันเกี๋ย” ซึ่งเป็นมาตราวัดเครื่องเคลือบขนาดใหญ่ที่สุดในตารางการวัดขนาดของจีน โดยมีความจุเท่ากับไข่ 1,000 ใบ การผลิตและการขนส่งในยุคสมัยนั้นจึงมีความซับซ้อน และเชื่อกันว่าต้องรอสินค้านานหลายแรมปี จึงทำให้โอ่งบัวลายครามขนาดใหญ่มีมูลค่ามากและปรากฏการใช้สอยในหมู่คนชนชั้นสูงเท่านั้น หรืออาจถูกใช้ในการตกแต่งภายในราชสำนักตั้งแต่โบราณกาล ฉะนั้นจึงไม่ได้มีเพียงรายละเอียดอันน่าทึ่งของลวดลายที่ทำให้โอ่งใบนี้งามตระการตา แต่เป็นที่ประจักษ์ในฐานะสมบัติที่ล้ำค่าเหนือกาลเวลา

Lot 161

โอ่งบัวขนาดใหญ่กระเบื้องเคลือบน้ำเงินขาวลายทิวทัศน์ ลายภูเขา แม่น้ำและปราสาท (1 ชิ้น)

สไตล์จีนจากศตวรรษที่ 18
ขนาด: กว้าง 70 ซม. สูง 54  ซม.
ราคาประเมิน: 1,000,000 – 1,500,000 บาท
ราคาเริ่มต้น: 80,000 บาท