สาวชาวเกาะตาฮิติในภาพของโกแก็ง เธอคือใคร?

พูดถึงโกแก็ง หลายคนอาจร้องอ๋อเพราะรู้จักเขาในฐานะเพื่อนรักและเพื่อนแค้นของแวนโก๊ะ นับตั้งแต่ตอนที่ศิลปินชาวดัทช์เข้ามาในกรุงปารีสจนเดินทางไปอยู่ทางตอนใต้ของฝรั่งเศสเพื่อตั้งสตูดิโอในฝันก็เพราะคำแนะนำของศิลปินชาวฝรั่งเศสคนนี้นี่แหละ (ลองหาหนังเรื่อง At Eternity’s Gate จากฝีมือของผู้กำกับและศิลปินคนเก่งอย่างจูเลียน ชนาเบล)

วันนี้เราขอข้ามเรื่องชีวะประวัติตรงส่วนนี้ไปเพื่อพาทุกคนไปยังเกาะตาฮิติซึ่งตั้งอยู่ในมหาสมุทรแปซิฟิคตอนใต้ เกาะสวรรค์ที่ทำให้ศิลปินแนวโพสต์อิมเพรสชั่นนิสต์ (Post-Impressionism) อย่างโกแก็งสร้างสรรค์ผลงานไว้หลายชิ้นที่เผยถึงความงามอันบริสุทธิ์ของธรรมชาติ วิถีชีวิต และโดยเฉพาะอย่างยิ่งสาวๆ ผิวแทนบนเกาะแห่งนี้

โกแก็งเดินทางไปที่เกาะแห่งนี้เป็นครั้งแรกในปี 1891 เพื่อแสวงหาดินแดนแห่งสรวงสวรรค์ที่ทำให้เขาสร้างงานที่บริสุทธิ์ในสไตล์งานศิลปะของอนารยะชน (Primitive Art) ในแบบที่เมืองใหญ่อย่างกรุงปารีสให้เขาไม่ได้

สำหรับหนุ่มเมืองที่แต่งตัวดีและไว้หนวดเครางดงามแบบหนุ่มปาริเซียง (ปารีส) แน่นอนว่าความงามแบบเอ็กซอติคของผู้หญิงที่ไม่ได้พบได้ทั่วไปย่อมเป็นสิ่งที่ดึงดูดใจเขา โกแก็งวาดภาพสาวชาวเกาะไว้หลายภาพในโทนสีสดใสและดูเรียบแบน ซึ่งหนึ่งในภาพที่จะพูดถึงในวันนี้เป็นอีกหนึ่งผลงานที่โดดเด่นในนิทรรศการมัลติมีเดีย The Impressionists

ภาพที่เห็นอยู่นี้ ใครสังเกตดีจะพบว่ามีภาษาตาฮิติเขียนอยู่ด้านล่างของภาพซึ่งแปลเป็นภาษาอังกฤษได้ว่า “When will you marry?” ภาพนี้วาดขึ้นในปี 1892 ไฮไลท์ของภาพนี้อยู่ที่หญิงสาวด้านขวาของภาพ เธอมีชื่อว่า Tehamana ว่ากันว่าเธอคือภรรยาลับของโกแก็งและเป็นนางแบบให้กับเขาตอนอายุ 13 ซึ่งในตอนนั้นโกแก็งอายุ 43 ปี!

สำหรับเนื้อหาในภาพนั้นไม่ธรรมดา “When will you marry?” ไม่ใช่แค่ภาพของหญิงสาวแต่เต็มไปด้วยปรัชญาความคิดเกี่ยวกับมนุษย์และเรื่องราวของความรักในเชิง ‘สัญลักษณ์’ (Symbolism) ที่ศิลปินต้องการจะถ่ายทอด หญิงสาวคนหนึ่งในภาพทัดดอกไม้สีขาวที่หูอันเป็นตัวแทนของความบริสุทธิ์และความปรารถนาที่จะมีสามี ส่วนอีกคนเป็นผู้หญิงที่มีอายุมากกว่าซึ่งก็คือ Tehamana เธอกำลังอยู่ในท่าทางตักเตือนเพราะเปี่ยมไปด้วยประสบการณ์เรื่องความรัก ผู้หญิงทั้งสองคนในภาพจึงเป็นสัญลักษณ์ของความไร้เดียงสา (คนซ้าย) และความรู้ (คนขวา)

Tehamana ปรากฏตัวอยู่ในอีกหลายภาพในช่วงเวลาที่โกแก็งอยู่ที่ตาฮิติ เช่น ภาพ Tehamana Has Many Parents (1893) อย่างไรก็ตาม ภาพ “When will you marry?” กลายเป็นหนึ่งในชิ้นงานที่ราคาแพงที่สุดซึ่งขายไปได้ในราคาเกือบ 300 ล้านเหรียญ หรือประมาณ 9,300 ล้านบาท

มาชมภาพนี้กันแบบเต็มๆ ในเวอร์ชั่นที่เคลื่อนไหวได้เหมือนพาเราไปที่เกาะแห่งนี้ นิทรรศการมัลติมีเดีย The Impressionists เปิดให้ชมถึง 18 เมษายน เท่านั้น ที่ RCB Galleria ชั้น 2 ซื้อบัตรได้ที่ https://www.zipeventapp.com/e/theimpressionists และ The Gallery Shop ชั้น 1