Saving Face
วัฒนธรรมไทยเป็นสังคมอนุรักษ์นิยมที่มีความสงบเสงี่ยม จึงเป็นเรื่องยากที่ผู้คนจะแสดงอารมณ์ในเชิงลบอันไม่พึงประสงค์ เนื่องจากมีความเชื่อว่ามันเป็นสัญญาณของความอ่อนแอ ซึ่งอาจก่อให้เกิดการกีดกัดทางสังคม จึงให้คนไทยจำนวนมากเก็บกดอารมณ์เอาไว้เพื่อ ‘รักษาหน้า’ โดยผลงานภาพถ่ายชุดนี้ได้นำเสนอผ่านสี ซึ่งเป็นตัวเลือกในการแสดงออกของประสบการณ์ทางอารมณ์
แนวคิดเรื่อง “การรักษาหน้า” เป็นพลวัตที่ครอบคลุมถึงความเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่ซับซ้อน อันเป็นระบบการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม เพื่อช่วยรักษา “หน้า” ตลอดจนชื่อเสียง ศักดิ์ศรี และเกียรติยศของบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือส่วนรวม ในสังคมแบบอนุรักษ์นิยมนั้น แต่ละบุคคลมักจะแสดงความรู้สึกได้ไม่เต็มที่และต้องหักห้ามเอาไว้ เพื่อเป็นการรักษาภาพลักษณ์ที่มีต่อเพื่อนฝูงและความมั่นใจในตัวเอง
อย่างไรก็ตาม วิทยาศาสตร์การแพทย์ได้กล่าวถึงอารมณ์ที่ถูกเก็บกดเอาไว้ว่ามันอาจนำไปสู่ปัญหาทางสุขภาพจิตได้ ช่วงล็อคดาวน์ในกรุงเทพฯที่ผ่านมา มันไม่ใช่เรื่องง่ายเลยสำหรับผมที่ต้องรับมือกับความรู้สึกที่ถาโถมเข้ามา ถึงแม้ผมจะบอกกับตัวเองว่ามันเป็นเพียงภาพลวงตา ซึ่งเกิดจากการที่ไม่กล้าแสดงอารมณ์ทั้งหมดออกมาเพราะข้อจำกัดต่างๆของสังคม
ทว่าการได้แสดงความรู้สึกผ่านทางศิลปะกลับทำให้ผมรู้สึกสบายใจ และผมถือว่านี่เป็นอภิสิทธิ์ที่ผมได้แสดงความรู้สึกผ่านสิ่งนี้
ผลงานในชุดนี้ ประกอบด้วยภาพที่ดูคล้ายกับภาพวาดสีน้ำโดยมีรูปแบบที่ไม่ซ้ำและสีที่ผสมผสานกัน ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ที่ยากต่อการแสดงออกของผมในช่วงล็อคดาวน์ที่ผ่านมา นี่คือการเดินทางที่ต่อเนื่องจากการค้นพบตัวตนของผมจากงานก่อนหน้านี้ ในชุด ‘The Colours of Emotion’ ซึ่งผมได้ใช้สีเป็นอุปมาสำหรับอารมณ์ งานชุดใหม่นี้ยังสะท้อนแนวคิดของ ‘พอล เอกแมน’ (Paul Ekman) ที่กล่าวว่าอารมณ์เป็นกระบวนการที่เกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง
ผมหวังว่าผลงานชุดนี้จะช่วยให้ใครก็ตามที่กลัวการแสดงความรู้สึกและอารมณ์อย่างลึกซึ้งในที่สาธารณะ ได้ลองพิจารณาถึงการแสดงออกที่สะท้อนอารมณ์เหล่านั้น ซึ่งจะเป็นรูปแบบใดก็ได้ เพื่อประโยชน์ของตนเองและส่วนรวมในสังคม
เกี่ยวกับศิลปิน
ไบรซ์ วัฒนโสภณวงศ์ (เกิด พ.ศ. 2517) เป็นช่างภาพชาวไทยและออสเตรเลียปัจจุบันอาศัยอยู่ที่กรุงเทพฯ หลังจากได้ใช้ชีวิตอยู่ที่เมืองซิดนีย์อยู่หลายปี ผลงานของเขาได้รับแรงบันดาลใจมาจากการปฏิสัมพันธ์ของผู้คนในสังคมและภาพลวงตาที่พบได้ตามพื้นที่สาธารณะ นอกจากนี้ยังได้รับอิทธิพลจากภาพแอบสแตร็คเอ็กซ์เพรสชันนิสม์และรูปทรงต่างๆของธรรมชาติ รวมทั้งสถานการณ์ทางการเมืองและภาพคอลลาจ
รู้จักกับ ไบรซ์ วัฒนโสภณวงศ์ ให้มากขึ้นที่ https://th.bryce-Art.com
Venue: RCB Photographers’ Gallery 2 ชั้น 2 ริเวอร์ ซิตี้ แบงค็อก
เข้าชมฟรี
*ริเวอร์ ซิตี้ แบงค็อก เปิดทำการตามปกติตั้งแต่ 11.00 น. – 20.00 น. พร้อมมาตรการป้องกันการแพร่ระบาดของโควิด-19 อย่างเคร่งครัด โดยมีการจำกัดผู้เข้าชมในห้องชมนิทรรศการ